Pomoc społeczna
Pomoc społeczna
Data dodania: 27-02-2018
Data ostatniej modyfikacji: 26-03-2020
Pomoc społeczna - informacje ogólne
Pomoc społeczna umożliwia przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych tym, którzy nie są w stanie sami ich pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczna wspiera ich w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest także zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym przez podejmowanie działań zmierzających do usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
Osoba lub rodzina ubiegająca się o pomoc społeczną może zgłosić się do ośrodka pomocy społecznej w miejscu zamieszkania. Decyzje o przyznaniu lub odmowie przyznania pomocy wymagają uprzednio przeprowadzenia przez pracownika socjalnego rodzinnego wywiadu środowiskowego. Decyzje w sprawach świadczeń pomocy społecznej wydawane są w formie pisemnej. Od każdej decyzji służy prawo odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, za pośrednictwem organu, który ją wydał w terminie 14 dni od dnia otrzymania decyzji. Odwołanie należy składać do Ośrodka Pomocy Społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Odwołanie nie podlega opłatom.
Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje:
- osobom posiadającym obywatelstwo polskie, mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
a) na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej,zezwolenia na pobyt czasowy
b) w związku z uzyskaniem w Rzyczypospolitej Polskiej zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany - w formie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego;
3. majacym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).
Rodzaje Pomocy
1. Świadczenia pieniężne:
a) zasiłek stały,
b) zasiłek okresowy,
c) zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
d) świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy,
e) wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd.
2. Świadczenia niepieniężne:
- praca socjalna,
- bilet kredytowy,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne,
- składki na ubezpieczenie społeczne,
- pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie,
- sprawienie pogrzebu,
- poradnictwo specjalistyczne,
- interwencja kryzysowa,
- schronienie,
- posiłek,
- niezbędne ubranie,
- usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania , w ośrodkach wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy,
- specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia,
- mieszkanie chronione,
- pobyt w domu pomocy społecznej.
Kryteria uprawniające do przyznawania świadczeń
Świadczenia z pomocy społecznej przyznawane są osobom i rodzinom, których dochód jest niższy od kryterium dochodowego.
Za dochód zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania pomniejszoną o:
- miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym dla osób fizycznych,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach,
- kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
Aktualna wysokość kryterium dochodowego zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1358) wynosi:
- 701 zł. dla osoby samotnie gospodarującej,
- 528 zł dla osoby w rodzinie,
przy czym kryterium dochodowe w przypadku rodziny stanowi iloczyn kwoty 528 zł oraz liczby członków rodziny.
Wymagane dokumenty
Sytuacja osobista, rodzinna, dochodowa i majątkowa osoby lub rodziny ubiegającej się o świadczenia z pomocy społecznej ustalana jest na podstawie poniżej podanych dokumentów:
- dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość,
- skrócony akt urodzenia dziecka lub książeczka zdrowia dziecka (do wglądu),
- dokument określający status cudzoziemca w RP,
- decyzja właściwego organu w sprawie renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, uposażenia w stanie spoczynku, renty strukturalnej oraz renty socjalnej,
- orzeczenie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia wydanego przed dniem 01.09.1997r., orzeczenie lekarza orzecznika o niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, orzeczenie komisji lekarskiej,
- orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
- zaświadczenie pracodawcy o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, zawierające informacje o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składek na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe,
- zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego na podstawie umowy agencyjnej, umowy – zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych, zawierając informacje o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składek na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe,
- dowód otrzymania renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, uposażenia w stanie spoczynku, renty strukturalnej oraz renty socjalnej,
- zaświadczenie urzędu gminy o powierzchni gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych,
- decyzja o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną, utracie statusu osoby bezrobotnej, o przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu, wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, stypendium, dodatku aktywizacyjnego,
- zaświadczenia lub decyzje organów przyznających świadczenia pieniężne,
- oświadczenie o stanie majątkowym,
- oświadczenie lub inny dokument, który stanowi istotny dowód w prowadzonym postępowaniu.
Obowiązki świadczeniobiorców
Zgodnie ustawą o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 1507 ze zm.) osoby i rodziny korzystające ze świadczeń pomocy społecznej są zobowiązane:
- współpracować z pracownikiem socjalnym w celu rozwiązania trudnej sytuacji życiowej,
"Art. 4. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej."
"Art. 11. 1. W przypadku stwierdzenia przez pracownika socjalnego marnotrawienia przyznanych świadczeń, ich celowego niszczenia lub korzystania w sposób niezgodny z przeznaczeniem bądź marnotrawienia własnych zasobów finansowych może nastąpić ograniczenie świadczeń, odmowa ich przyznania albo przyznanie pomocy w formie świadczenia niepieniężnego.
2. Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym lub asystentem rodziny, o którym mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub nieuzasadniona odmowa podjęcia lub przerwanie szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych, prac społecznie użytecznych, a także odmowa lub przerwanie udziału w działaniach w zakresie integracji społecznej realizowanych w ramach Programu Aktywizacja i Integracja, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną mogą stanowić podstawę do ograniczenia wysokości lub rozmiaru świadczenia, odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej."
- niezwłocznie poinformować organ, który przyznał świadczenie o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej,
"Art. 109. Osoby i rodziny korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej oraz osoby, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 2, są obowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał świadczenie lub ustalił odpłatność, o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń lub ponoszenia odpłatności. "
Obowiązujące akty prawne:
- Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej(tj.Dz. U. z 2019 r. poz. 1507 ze zm.)
- Obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 sierpnia 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2017r. poz. 1788)
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj.Dz. U. z 2020 r. poz. 256),
- Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2018 r. Poz. 1878)
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2019 r. Poz. 1373)
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2018r. Poz. 734)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U z 2018 r. Poz. 1358)
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010r. nr 238 poz. 1586)
- Uchwała nr 140 Rady Ministrów z dnia 15 października 2018 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu "Posiłek w szkole i w domu" na lata 2019-2023 (M.P. Z 2018 r. poz. 1007)
- Uchwała Nr 170/XIV/2019 Rady Miasta Ciechanów z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również trybu ich pobierania.
- Uchwała Nr 527/XXXVIII/2017 Rady Miasta Ciechanów z dnia 30 listopada 2017 r. w sprawie ustalenia szczegółowych zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w schroniskach dla bezdomnych i Uchwała Nr 173/XIV/2019 Rady Miasta Ciechanów z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie zmiany Uchwały nr 527/XXXVIII/2017 z dnia 30 listopada 2017 r. w sprawie ustalenia szczegółowych zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w schroniskach dla bezdomnych
- Uchwała Nr 174/XIV/2019 Rady Miasta Ciechanów z dnia 28 listopada 2019r. w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego w Gminie Miejskiej Ciechanów oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania
- Uchwała Nr 172/XIV/19 Rady Miasta Ciechanów z dnia 28 listopada 2019 roku w sprawie określenia zasad zwrotu wydatków poniesionych na świadczenia z pomocy społecznej w formie posiłku lub świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych przez osoby objęte wieloletnim rządowym programem „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023
- Uchwała Nr 171/XIV/2019 Rady Miasta Ciechanów z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie podwyższenia kryterium dochodowego uprawniającego do korzystania z pomocy społecznej przez osoby objęte rządowym programem „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023
- Uchwała NR 184/XV/ 2019 Rady Miasta Ciechanów z dnia 19 grudnia 2019 r. w sprawie utworzenia ośrodka wsparcia - Dziennego Domu "Senior+" w Ciechanowie
- Uchwała NR 185 /XV/ 2019 Rady Miasta Ciechanów z dnia 19 grudnia2019 r. w sprawie ustalenia szczegółowych zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodku wsparcia – Dziennym Domu „Senior+” w Ciechanowie